KOVE SILK ROAD ΣΤΑ ΧΝΑΡΙΑ ΤΟΥ ΜΑΡΚΟ ΠΟΛΟ
Α΄ ΜΕΡΟΣ
ΜΕΤΑΞΕΝΙΑ ΠΕΡΙΠΕΤΕΙΑ
Με μια μαύρη KOVE 800X PRO σε ρόλο βακτριανής καμήλας, αποφάσισα να πορευτώ ανατολικά πάνω στο περίφημο Δρόμο του Μεταξιού. Πρόκειται για την πανάρχαια οδική αρτηρία εμπορίου μεταξύ Κίνας και Δύσης, η οποία πρωτοαναπτύχθηκε και στηρίχθηκε αποκλειστικά πάνω σ’ ένα κινέζικο εξαγωγικό αγαθό, το μετάξι. Για περισσότερα από 2.000 χρόνια ο μεταξένιος δρόμος δεν εξυπηρετούσε αποκλειστικά και μόνο εμπορικούς σκοπούς, αλλά στήριξε, κατά τρόπο άμεσο, μια μακραίωνη πολιτιστική και θρησκευτική διακίνηση μέσω των εμπορικών καραβανιών.
Ταξιδεύοντας με μια ολοκαίνουρια KOVE 800X PRO πάνω στα μισοσβησμένα ίχνη των καραβανιών, το δίτροχο ταξίδι KOVE SILK ROAD αντιπροσώπευε την σύγχρονη έκδοση της μεταξένιας διαδρομής που επιχειρούσαν κάποτε οι βαρυφορτωμένες καμήλες των εμπόρων. Τρεις χώρες (Τουρκία, Ιράν, Ιράκ) με αξιόλογες ιστορικές και πολιτιστικές παρακαταθήκες του μεταξένιου παρελθόντος, επιλέχθηκαν για πεδίο ταξιδιωτικής περιπλάνησης και εξερεύνησης ενός δίτροχου οδοιπορικού 10.000 χλμ.
Ακολουθώντας με την KOVE 800X PRO τα μεταξένια χνάρια του Μάρκο Πόλο, ποθούσα να καταγράψω εικόνες και καταστάσεις όμοιες μ’ εκείνες που είχε αντικρίσει –αιώνες πριν– ο διάσημος εξερευνητής. Ενώ παράλληλα, είχα επιφορτιστεί με την αξιοζήλευτη –και συνάμα τιμητική– αποστολή να είμαι ο πρώτος αναβάτης παγκοσμίως που ταξίδευα με την πρωτοεμφανιζόμενη KOVE 800X PRO.
Πρώτη χώρα υποδοχής η Τουρκία. Έχοντας ολοκληρώσει το ακτοπλοϊκό δρομολόγιο Πειραιάς–Χίος–Τσεσμέ, η μαύρη KOVE 800X PRO αποβιβάστηκε στις μικρασιατικές ακτές, με το βλέμμα της στραμμένο ανατολικά. Το πρωινό πάτημα της μίζας έδωσε το σύνθημα της εκκίνησης του KOVE SILK ROAD με αρχικό προορισμό την ανατολική εσχατιά της Τουρκίας. Τις τρεις επόμενες μέρες, οδηγώντας πάνω στη διαδρομή Cesme – Afyon – Ankara – Sivas – Erzerum (1.620 χλμ.), το δικαιολογημένο άγχος που με διακατείχε δεν αφορούσε την συγκεκριμένη διαδρομή, αλλά την επικείμενη ταξιδιωτική μου συμβίωση με την –άγνωστη μια μένα– KOVE 800X PRO.
ΣΤΗΝ ΑΝΑΤΟΛΙΚΗ ΕΣΧΑΤΙΑ ΤΗΣ ΤΟΥΡΚΙΑΣ
Στα highlights της διαδρομής μέχρι την πόλη Erzerum δεν συμπεριλαμβάνονταν ιστορικά μνημεία και πολιτιστικά αξιοθέατα, αλλά η περιρρέουσα ορεινή φύση της Κεντρικής & Ανατολικής Τουρκίας, τα ιδιαίτερα σκηνικά της τοπικής καθημερινότητας, αλλά και τα φτωχικά χωριά της ενδοχώρας με τους καλόκαρδους ντόπιους, που στο άκουσμα της καταγωγής μου (Γιουνάνι) άνοιγαν διάπλατα τις πόρτες των κεραμόσκεπων σπιτιών τους.
Η πόλη Erzerum (πρώην Θεοδοσιούπολη) μού συστήθηκε μέσα από τα μνημεία που άφησαν πίσω τους οι Σελτζούκοι Τούρκοι. Μια μικρή ξενάγηση, ξεκούραση, φαγητό και ετοιμασία για τα χιλιόμετρα που θα ακολουθήσουν. Αν και το ημερολόγιο να έδειχνε τις τελευταίες μέρες του Απριλίου, τα βουνά της Ανατολικής Τουρκίας ήταν ακόμα ντυμένα με τον λευκό μανδύα του χειμώνα, δίνοντας μια υπέροχη πινελιά στον καμβά της φύσης. Ευτυχώς που ο υδράργυρος ακολουθούσε κι αυτός ανοιξιάτικες ανοδικές τάσεις (8–10 βαθμούς Κελσίου) κι έτσι δεν χρειάστηκε να επιστρατεύσω ισοθερμικά ή κουκούλα. Κι όσον αφορά την γνωριμία και την εξοικείωσή μου με την μαύρη μοτοσυκλέτα που μοιραζόμασταν τις ομορφιές και τις δυνατές εμπειρίες του KOVE SILK ROAD, βρισκόταν σε καλό δρόμο!
Τι είχε το μετέπειτα οδικό πρόγραμμα του KOVE SILK ROAD; Μα φυσικά Ιράν! Η αρχαία Περσία των Αχαιμενιδών μού άνοιξε τα σύνορα μόλις 280 χλμ. ανατολικά της Erzerum. Πριν όμως περάσω στο Ιράν, το θέαμα του βιβλικού Αραράτ ήταν η τελευταία συναρπαστική εικόνα που αποτύπωσα στην καρδιά μου. Όσο κι αν έψαξα πάντως, δεν μπόρεσα να εντοπίσω την κιβωτό του Νώε πάνω στη χιονοσκέπαστη κορυφή του Αραράτ.
Στα ιρανικά σύνορα δεν με ταλαιπώρησαν ιδιαίτερα, αφού με μόλις 20$ ένα διεκπεραιωτής (fixer) ανάλαβε όλη την γραφειοκρατική διαδικασία. Σε λιγότερο από μία ώρα αποχαιρέτησα τους τελωνειακούς και άλλαξα συνάλλαγμα στους μαυραγορίτες που με περίμεναν στην έξοδο. Welcome to Iran, έτσι απλά και γρήγορα!
ΓΙΑ ΠΟΛΛΟΣΤΗ ΦΟΡΑ ΣΤΟ ΙΡΑΝ
Η πρώτη φορά που επισκέφθηκα με μοτοσυκλέτα το Ιράν ήταν πριν από 30 χρόνια (1994). Έκτοτε, έχω περάσει την συνοριακή πύλη της αρχαίας Περσίας περισσότερες από 12 φορές! Ούτε φορτηγατζής να ήμουνα. Χιλιάδες τα χιλιόμετρα στο Ιράν, άπειρες οι αναμνήσεις μου από χώρα του Δαρείου, που αντιπροσωπεύει έναν τόπο με ισχυρή ιστορική μνήμη άνω των 4.000 ετών, εκπληκτικά πλούσιο πολιτισμό και αφοπλιστικά ευγενικούς κατοίκους.
Κατά συνέπεια, χάρτη του Ιράν δεν είχα μαζί μου αφού η διαδρομή των 3.500 ιρανικών χιλιομέτρων ήταν «καταγεγραμμένη» στο μυαλό μου: Tabriz, Qom, Esfahan, Yazd και Shiraz ήταν οι πόλεις που θα φιλοξενούσαν την πορεία του KOVE SILK ROAD. Χάρη στο νέο ταξιδιωτικό πλάνο που είχα καταστρώσει, θα έπαιρνα άλλη μια καλή γεύση του Ιράν.
Η Tabriz (250 χλμ. νότια των συνόρων) ανέλαβε την πρώτη διανυκτέρευσή μου επί ιρανικού εδάφους. Καθοδόν δεν παρέλειψα να λοξοδρομώ στα χωριά της διαδρομής, αναζητώντας άλλες καταστάσεις και παραστάσεις. Τούτη η σύντομη διαδρομή μέχρι την πρωτεύουσα της επαρχίας του Δυτικού Αζερμπαϊτζάν έφτανε για να μού υπενθυμίσει την απαράδεκτη οδική συμπεριφορά των ντόπιων οδηγών που οδηγούσαν «δίχως αύριο». Αψυχολόγητοι, επιθετικοί και άκρως απρόβλεπτοι, ήταν ικανοί να με ξαπλώσουν στην άσφαλτο πριν καλά καλά το καταλάβω! Τουλάχιστον, έπαιρνα την εκδίκησή μου για την ψυχωτική κατάσταση των δρόμων κάθε φορά που σταματούσα μπροστά στην αντλία ενός πρατηρίου: η τιμή της βενζίνης στο Ιράν δεν ξεπερνούσε τα 0,45 Euro/lt!
Αποχαιρετώντας την Tabriz, ένας υποδειγματικός αυτοκινητόδρομος 730 χλμ. με οδήγησε με ασφάλεια και ηρεμία στην πόλη Qom. Καθοδόν, με συντρόφευε ένα άγονο τοπίο ερήμου, οι εξυπηρετήσεις (βενζίνη, φαγητό) ήταν ικανοποιητικές, ενώ σε όποια (ελάχιστα) διόδια λειτουργούσαν, η μοτοσυκλέτα δεν πλήρωνε αντίτιμο!
ΑΠΟ ΤΗΝ QOM ΣΤΗ ΓΑΛΑΖΙΑ ESFAHAN
Με 12.000.000 προσκυνητές τον χρόνο, η Qom συνιστά την Μέκκα των Ιρανών σιϊτών. Οι πιστοί που συρρέουν στην Qom για να ασκήσουν τα θρησκευτικά τους καθήκοντα έρχονται από κάθε γωνιά του Ιράν, αλλά κι από τις γειτονικές μουσουλμανικές χώρες. Ιερά καθήκοντα που σεβάστηκα απόλυτα όταν επισκέφθηκα το χώρο του μαυσωλείου Fatimah bint Musa, τ’ οποίο ορθωνόταν στο μέσο μιας τεράστιας περιφραγμένης έκτασης, στο κέντρο της Qom.
Περιφερόμενος ανάμεσα στους χιλιάδες προσκυνητές που πλημμύριζαν τους ιερούς χώρους βίωσα έντονα συναισθήματα δέους και θρησκευτικής κατάνυξης. Οι παραστάσεις ολόγυρά μου ήταν άκρως καθηλωτικές: μαυροντυμένες γυναικείες σιλουέτες, αυστηρές μορφές ιερωμένων, εκστασιασμένοι προσκυνητές, χρυσοί εκθαμβωτικοί τρούλοι και περίτεχνα διακοσμημένα τζαμιά αποτέλεσαν το «φορτίο» που η ψυχή και ο νους μου σήκωσαν εδώ στη Qom.
Κι από την θρησκευτική παραζάλη της Qom, η μαύρη KOVE 800X PRO με οδήγησε κατόπιν στην μυθική Esfahan (365 χλμ. νότια), μια διάσημη πόλη-σταθμό του μεταξένιου δρόμου. Κατά γενική ομολογία, η Esfahan είναι η ωραιότερη και πιο γοητευτική πόλη του Ιράν και αποτελεί πάντα σημείο αναφοράς ενός οδοιπορικού στη χώρα του Κύρου.
Περιδιαβαίνοντας χαλαρά στους δεντροσκέπαστους δρόμους της Esfahan, αντίκρισα μια πόλη που έμοιαζε να ξεπηδά μέσα από το φανταστικό κόσμο ενός ανατολίτικου παραμυθιού. Οι επιβλητικοί γαλανόλευκοι τρούλοι, τα μεγαλόπρεπα παλάτια, τα περίτεχνα τζαμιά και το παραμυθένιο σκεπαστό παζάρι της κεντρικής πλατείας Meidun-e Imam Khomeini αποτελούν τα πιο εξαίσια μνημεία της Esfahan, χάρη στα οποία η πόλη του Κεντρικού Ιράν έχει περάσει στο πάνθεο της αιωνιότητας.
Τα αξεπέραστα αριστουργήματα της ιρανο–ισλαμικής αρχιτεκτονικής που κοσμούν την ονειρική Esfahan καταφέρνουν να καθηλώσουν και τον πιο κοσμογυρισμένο ταξιδευτή. Για άλλη μια φορά, παραδόθηκα αμαχητί στην σαγήνη της Esfahan, ενώ μοιραία ήρθαν στο μυαλό μου τα λόγια του γνωστού Άγγλου περιηγητή Ρόμπερτ Μπάιρον, όταν επισκέφθηκε πρώτη φορά (1934) το γαλάζιο αγριολούλουδο της ιρανικής ερήμου: «Η ομορφιά της Esfahan σου κλέβει το μυαλό… πριν το καταλάβεις, η Esfahan έχει γίνει ανεξίτηλη εικόνα και έχει διεισδύσει στον προσωπικό θησαυρό εικόνων ομορφιάς που έχει ο καθένας μας…». Συμφωνώ κι επαυξάνω αγαπητέ Ρόμπερτ Μπάιρον…
ΣΤΗ ΥΑΖD ΜΕ ΟΙΚΟΔΕΣΠΟΤΗ ΤΟΝ ΑΛΙ
Αποχαιρετώντας την γοητευτική Esfahan, η μαύρη KOVE 800X RPO ξεκίνησε μια ευθυτενή πορεία 323 χλμ. μέσα στην έρημο του Ιράν, με προορισμό την πόλη Yazd. Για άλλη μια μέρα, το KOVE SILK ROAD κύλησε τους τροχούς του πάνω σ’ έναν άρτιο οδικό άξονα, με υποδειγματική σήμανση και ικανοποιητικές εξυπηρετήσεις (βενζίνη, φαγητό). Με την άφιξή μου στην Yazd, η ασυγκράτητη KOVE 800X RPO είχε καταγράψει 4.360 απροβλημάτιστα χιλιόμετρα, κάτω από ιδιαίτερα απαιτητικές συνθήκες ταξιδιού.
Τριγυρνώντας στο κέντρο της Yazd σε αναζήτηση καταλύματος, “έπεσα” πάνω στο σύντροχο Αλί – μάλλον αυτός με εντόπισε! Μετά τις πρώτες συστάσεις, στην αναφορά της εθνικής μου καταγωγής ο νεαρός Ιρανός μού ζήτησε να τον ακολουθήσω. Αντί να με οδηγήσει όμως σε κάποιο ξενοδοχείο όπως του ζήτησα, με πήγε κατευθείαν στο σπίτι του!
Βλέπετε, ήταν αδιανόητο για τον Αλί να μην φιλοξενήσει (για 2 μέρες παρακαλώ) τον πρώτο Έλληνα που έβλεπε στην ζωή του!
Εκτός από τα θαυμαστά αρχιτεκτονήματα της χώρας, τις εντυπώσεις του ιρανικού σκέλους του KOVE SILK ROAD «έκλεψαν» και οι υπέροχοι κάτοικοι της ένδοξης περσικής γης. Από το πρώτο κιόλας ιρανικό χιλιόμετρο, με καλωσόριζαν στον τόπο τους άνθρωποι αφοπλιστικά ευγενικοί και φιλόξενοι, που σέβονταν και τιμούσαν τον ξένο επισκέπτη – αυτό και μόνο έφτανε για να αισθάνομαι ηρεμία και ασφάλεια.
Τα επόμενα δυο εικοσιτετράωρα, με ξεναγό τον καλοσυνάτο Ιρανό γνώρισα την Yazd του μεταξένιου δρόμου, που υπήρξε το κέντρο του Ζωροαστρικού πολιτισμού. Η Yazd λογίζεται σήμερα ως η πιο αυθεντική ιστορική πόλη-περιοχή του Ιράν και είναι διάσημη για την αρχαία παραδοσιακή αρχιτεκτονική των κατοικιών της (είναι κτισμένες με λάσπη και τούβλα και διαθέτουν ημισφαιρικές οροφές και μικρούς ανεμόπυργους).
Ο Ζωροαστρικός ναός της φωτιάς, το Ζωροαστρικό νεκροταφείο (Πύργοι της Σιωπής), το ατμοσφαιρικό ιστορικό κέντρο με τα σοκάκια της, το τζαμί Jameh, το παραδοσιακό κτίσμα Amir Chaghmagh, η φυλακή του Αλέξανδρου και το Μουσείο Νερού αποτέλεσαν τις σημαντικότερες στάσεις γνωριμίας με την Yazd του Αλί. Πραγματικά την λάτρεψα την Yazd! Καλέ μου φίλε Αλί, σ’ ευγνωμονώ που μου άνοιξες διάπλατα το σπίτι και την καρδιά σου!
